«موعود» به کسى گویند که در یک یا چند دین آمدنش بشارت داده شده است. این شخص براى اصلاح امور انسان ها، مبارزه با کژى ها و ناراستى ها، ریشه کن کردن ظلم و ستم و برقرارى صلح، دوستى و عدالت در جهان مى آید؛ لذا او را «مصلح» مى نامند.
عقیده به ظهور «موعود» مخصوص به دین یا ملت خاص نیست. هر یک از ملل منتشر در عالم به نوعی برای این اعتقاد اقرار آورده اند و برای رهایی جهان از چنگال ظلم و تباهی ، ظهور منجی آخرالزمان را انتظار می کشند.
از مهم ترین پرسش ها درباره آخرالزمان، مسئله فرجام یهود است. یهودیان و مسیحیان در این باره پاسخ هایی ارائه نموده اند که بعضاً انگیزه های غیرعلمی و مصادره به مطلوب داده ها در آنها مشهود است آیاتی از قرآن کریم، از بقای یهود تا قیامت حکایت دارند. در عین حال، آیه 159 سوره مبارکه نساء طبق تفسیر مرجّح، ناظر به پایان عمر یهود در دوران رجعت عیسی(علیه السلام) است. برای رفع اختلافی که در بدو امر میان این دو مطلب به نظر می رسد،
من به عنوان يك متخصص در مهدويت و يك مسيحي محافظه كار لوتري، تمايلات آخرالزماني مسلمانان -از مراكش گرفته تا مالزي- را به صورتي انكارناپذير و غيرقابل بازگشت و در حال رشد مي بينم. حجت الاسلام زهیر دهقانی، مدیر گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت در یادداشتی به تحلیل سخنان تیموتی فرنیش، متخصص مهدی گرایی و تاریخ اسلام در مقدمه ای که بر کتاب "اسلام ردای ضد مسیح" نوشته، پرداخته است.
در مورد عقایدآیین حنیف و حنفاء، اطّلاعات زیاد و موثّقی در دست نیست؛ زیرا در مکتوبات جاهلیّت یا یونانی و... چیزی که ما را در این مورد یاری کند، وجود ندارد. بنابراین آشنایی ما از این دوران متوقّف بر تألیفات اسلامی و خصوصاً آیات و اخبار قرآنی است. مسلّم است که آیین حنیف در فراهم ساختن زمینه تحوّل اقتصادی عرب پیش از اسلام، تضعیف مبانی دینی جاهلی، گرایش به ترک و طرد بتپرستی، و توجّه به توحید و یگانه پرستی تأثیر آشکاری داشته است.1
تناسخ به معنای بازگشت متوالی به جهان است؛ به این معنا که روح انسان هنگام مرگ، یک دوره توالد را سپری میکند و به صورت متوالی از عالمی به عالم دیگر در میآید. در واقع روح پس از مرگ به پیکری دیگر منتقل میشود و جامه نوین میپوشد و این دوره تولد پی درپی به صورت دائمی ادامه دارد؛ البته انتقال روح از جسمی به جسم دیگر همواره در یک سطح نیست؛
اهل سنّت نیز مانند شیعه میگویند: مهدی موعود(ع) فرزند نهم امام حسین و فرزند چهارم امام رضا و فرزند بلافصل امام حسن عسکری(ع) است و در سال 255 ه . ق. در شهر سامرّاء از مادری به نام نرجس متولّد شده است و در آخرالزّمان ظهور کرده و حکومت جهانی واحدی تشکیل خواهد داد.
چهارمین آئین نوظهور معنوی متأثر از فرهنگ هندوستان، آئین «رامالله» است. ممکن است ذهن با شنیدن اسم «رامالله» منصرف به فلسطین اشغالی شود، در حالیکه این آئین ربطی به آن سرزمین ندارد، بلکه آئینی معنوی و متعلق به سرزمین هندوستان است.
با نظر به كتب مقدسه اديان و مذاهب مختلف جهان، به اين حقيقت ميتوان دست يافت كه اعتقاد به مصلحي كه در آخر الزمان ظهور كرده و جهان را پر از عدل و داد نمايد، يك اعتقاد – عمومي و جهاني است و همه پيامبران از طرف خداوند به امت خود مژده ظهور مصلحي غيبي را دادهاند از اين جهت پيروان اين اديان در انتظار آن مصلح به سر برده و آرزوي ظهور او را دارند.
تمامي اديان الهي در پارهاي از مسائل با يكديگر اشتراك دارند كه از جمله آن اشتراكات اعتقاد به وجود مصلح آخر الزمان ميباشد در اين ميان آئين يهود نيز كه در ابتداي ظهورش از سوي خداي تعالي توسط حضرت موسي براي بني اسرائيل آورده شد به مسئله منجي موعود توجه نموده است. با يك نگاه اجمالي به متون ديني يهوديان همچون تورات و تلمود، به دهها آيه بر ميخوريم كه به آمدن مصلح تصريح نموده است كه به پارهاي از آنها اشاره خواهيم نمود.