هیهات! سیر نزولی تداوم یافت. گویا بنا نبود این مصرع، شادیبخش این اهالی شود:
دور چون بر عاشقان افتد تسلسل بایدش
فرهنگ و اهل فرهنگ، چنانکه پیشتر نگاشتم، چون چرخ زاپاس اتومبیل، در صندوق عقب ماند تا شاید پس حادثهای آن را از انزوا خارج کند.
متولّیان امور فرهنگی، هماره عادت به صدور فهرستی از بایدها و نبایدها و امّاها و اگرها کرده و از آنجا که خود، در زمرة نویسندگان، مترجمان، محقّقان، ناشران، سردبیران، چاپخانهداران و... نیستند، بر مدار اهل سیاست و گاه کارمندان معذور، چشم خویش را بر همة آنچه که در این گستره میگذرد، میبندند و در میان کورباش و دورباش منشیان، دفترداران و حارسان، همة مجال را برای رسیدگی دربارة آنچه بر این جماعت میگذرد، میبندند.
آنکه از این وضعیت آسیب میبیند و در غوغای سیاستزدگی و باندبازی اقتصادی فراموش میشود، فرهنگ و بلافاصله، جمعیت کلان کشوری است که با یک میلیون مأمور محسوس و نامحسوس هم نمیشود رفتار ناهنجار اجتماعی آنان را کنترل کرد.
آنانی که گمان میبرند با گماردن گشتهای نامحسوس میتوانند در برابر سونامی ابتذال، بازدارندگی ایجاد کنند، در اشتباهند؛ بلکه همة کسانی که «آزادسازی» را پاس میدارند، در خطا غوطهورند.
آن روزی پردهها دریده و مقدّسات هتک حرمت شدند که فرهنگ و اهل فرهنگ نادیده گرفته شدند، انقلاب فرهنگی به بوتة فراموشی سپرده شد، شبکة اجتماعی ملّی به حاشیه رانده شد و شرکتهای تلفن همراه، دستیابی به درآمدهای بادآورده را مقدّم بر حفظ مقدّسات و حریمها دانستند و قربةً الی الله از فروش میلیاردی پورنوگراف، حسابهای بانکی خود را از پولهای بادآورده انباشتند.
آن روزی پردههای حیای جوانان و حرمت، شریعت مقدّس و اخلاق حسنه دریده شد که در برابر ضربات تازیانهها و تیغهای متجاسران و متجاوزان به بیتالمال بر اندام نحیف عدالت و مساوات، هیچ مانع و رادعی برکشیده نشد تا آنجا که فساد مالی، تبدیل به عادت معتاد عموم سازمانها و نهادهای رسمی و غیررسمی شدند. چنانچه از روز نخست و در اوّلین تعدّی و تجاوز به بیتالمال، دست متجاوز و سارق از تجاوز به حقوق مستضعفان قطع میشد، موج تجرّی و تجاوز به سونامی وحشتناک اختلاس و ارتشاء و دزدی چند هزار میلیاردی تبدیل نمیشد.
میخواهم عرض کنم، توجّه به «فرهنگ و تربیت» - البتّه نه از جنس همایش و نمایش رایج - و اهتمام مخلصانه به «عدالت و مساوات»، دو بازوی قوی بازدارنده بودند که میتوانستند چون سدّ سکندر در مقابل همة حرمتشکنیها، تقدّسزداییها و جسارتها بایستند. هیهات! این اتّفاق نیفتاد و به این زودی نیز امید جبران مافات نمیرود.
امروزه روز، با نسلی رو بهرو هستیم که در آئینة صاحب منصبان، متولّیان امور اجرایی و اداری و مدّعیان اسلام و اسلامخواهی به خود مینگرد و در نگاه هر روز به فهرست اخبار اختلاس، ارتشاء، سرقت کلان، صورتبندی و نقشبازی برخی بیتعهّد و بیمحتوای دینی، خود را محق به حرمتشکنی میشناسد و شاید تجرّی و جسارت را طریقی برای مقابله با واقعه میشناسد و نمیداند که خود را به گردابی درمیافکند که جز هلاکت نصیبی نخواهد برد.
در این میانه، جماعتی به غلط، بازدارندگی را در روشهای پلیسی و جماعتی دیگر در رهاسازی همهچیز و همهکس میشناسند؛ درحالیکه به نظر میرسد که هیچیک از این دو گروه، دردمندانه و از سر تقوا و پاکدستی در اینباره داد سخن نمیدهند. گویا همه، از این مسیر پوششی بر همة آنچه باید میکردند و نکردند و همة آنچه نباید میکردند و کردند، میکشند و خود را از تیررس نگاه منتقدانة شماتتآمیز مصلحان میرانند.
از نگاه تیز خداوند قهّار و منتقم چی؟
در میانة این غوغا، «موعود» نیز بهسان بسیاری دیگر از مردم این سرزمین و اهالی فرهنگ، لاغر و لاغرتر شد. اگرچه چونان همیشه، برای گذار از این وضعیت، چشم به عنایات حضرت مولانا صاحبالزّمان، علیه السّلام، دوختهایم، امّا حسب وظیفه، همة وجدانهای بیدار را برای نشر معارف مهدوی در میان جوانان این سرزمین فرا میخوانیم. شاید از این مسیر و به عنایت و توفیق الهی، تنی چند از ساکنان این دیار خدایی، از دامهای تنیدهشدة شیطانی برهند؛ انشاءالله.
سردبیر
سرمقاله ویژه نامه نیمه شعبان شماره 184 موعود