نامۀ امام علی(ع) به مالک اشتر، منشور حکومت‌داری اسلامی است که متأسّفانه تاکنون مورد تحلیل و کندوکاو دقیق و در شأن جهان تشیّع قرار نگرفته است. نویسندۀ این مقاله را به نُه مؤلّفه در اخلاق سیاسی امیرمؤمنان(ع) می‌رساند. این مؤلّفه‌ها تا حدودی اخلاقی کردن سیاست در شیوۀ حکومتی امام(ع) را تبیین می‌کند.

امام علی علیه السلام : اَلصَّـدیقُ الصَّدُوقِ مَنْ نَصَحَکَ فى ‏عَیْبِکَ، وَ حَفِظَکَ فى غَیْبِکَ وَ آثَرَکَ عَلى نَفْسِهِ؛ دوست راستین کسى است که نسبت به عیب‌هایت نصیحت و خیرخواهى کند و پشت سرت، آبرویت را حفظ کند و تو را بر خویش مقدّم بدارد و ایثار کند. 
میزان الحکمۀ: ج ۵، ص ۳۱۱

سه فضیلت به من داده شد که علی نیز در آنها شریک است، و سه امتیاز به علی داده شد که به من داده نشده است.
لوای حمد برای من است و علی حامل آن، کوثر مال من است و علی ساقی آن؛وبهشت و آتش به دست من است و علی تقسیم کننده آن.اما آن سه ویژگی که تنها به علی داده شده و من سهمی از آن ندارم این است که به او پدر زنی داده شده که نظیرش به من داده نشده است فاطمه همسر اوست و مانند آن به من داده نشده است و به او دو پسر داده شده که مانندشان به من داده نشده است.

ابن عباس گفت که پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم ـ فرمود: دوست داشتن على بن ابى طالب، سیّئات و گناهان را مى خورد (و نابود مى کند) همان گونه که آتش هیزم را مى خورد (و از بین مى برد)(8)

به مسجد بزرگ کوفه وارد شدم. دیدم مردی با موهای سر و ریش سفید به ستون مسجد تکیه داده و گریه می‌کند و قطرات اشک بر گونه‌هایش جاری شده است به او گفتم: چرا گریه می‌کنی؟ گفت: من صد و چند سال از عمرم گذشته است و عدالت و حقیقت را تنها در دو وقت از شب و دو وقت از روز دیده‌ام که ظاهر و محقّق شود و من برای آن گریه می‌کنم.